Ας πούμε τα πράγματα με το όνομα τους, υπάρχουν οι αληθινοί Πομάκοι και οι Πομάκοι επί πληρωμή

Ένας πονοκέφαλος για το τουρκικό προξενείο της Κομοτηνής τα τελευταία τρία τουλάχιστον χρόνια είναι μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων που βρήκαν τη δύναμη και το θάρρος να πουν ανοιχτά αυτό που αισθάνονται, να πουν ότι είναι Έλληνες Πομάκοι. Το θέμα ωστόσο είναι πόσοι από αυτούς το πιστεύουν πραγματικά αυτό. Δυστυχώς υπάρχει κι αυτή η μερίδα των Πομάκων, ελπίζουμε μικρή, η οποίοι μπορεί να ισχυρίζονται ότι είναι Πομάκοι για κάθε άλλο λόγο παρά επειδή το πιστεύουν.
Ξέρω τι γράφω και εσείς ξέρετε πως εδώ και χρόνια τολμάω να λέω τα πράγματα με το όνομα τους, ακόμα κι όταν αυτό δε με συμφέρει. Μέσα στα τελευταία τρία χρόνια συνεργάστηκα με πολλούς μουσουλμάνους και χριστιανούς στο πλαίσιο πάντα της προσπάθειας να διασώσουμε ότι έχει απομείνει από τον πολιτισμό των Πομάκων.
Δυστυχώς μέσα σε αυτό το διάστημα τα μάτια μου είδαν πολλά και τα αυτιά μου άκουσαν ακόμα περισσότερα. Συνάντησα ανθρώπους, επαναλαμβάνω χριστιανούς και μουσουλμάνους, οι οποίοι από πίστη σε αυτό που κάνουν και από αγωνία να πετύχουν τον κοινό μας στόχο, πέρασαν πολύ δύσκολες καταστάσεις. Ρίσκαραν την επαγγελματική τους αποκατάσταση, την οικογενειακή τους γαλήνη ακόμα και την ίδια τους τη σωματική ακεραιότητα. Ήρθαν σε ρήξη με ανθρώπους που δύσκολα κανείς τολμάει να τα βάλει μαζί τους, απέρριψαν προτάσεις πολύ συμφέρουσες για εκείνους, υπό την προϋπόθεση πάντα να εγκαταλείψουν την προσπάθεια τους αυτή. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που ότι κάνουν, το κάνουν επειδή το πιστεύουν.
Το κάθε κέρμα όμως έχει δύο όψεις και αναπόφευκτα και η προσπάθεια μας αυτή έχει και την άλλη της όψη. Έχει τους ανθρώπους που φωνάζουν ότι είναι Πομάκοι, αγωνίζονται τάχα για τη διάσωση της πολιτιστικής τους κληρονομιάς, για όσο διάστημα παίρνουν το μισθό τους. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις απαιτούσαν πριν καν βγει ο μήνας να πληρωθούν για τις υπηρεσίες που προσφέρουν σε όσους θέλουν να παραστήσουν τους ηγέτες της Θράκης. Δε φταίνε βέβαια οι άνθρωποι αυτοί αλλά εκείνοι που τους έμαθαν να σκέφτονται έτσι, να θεωρούν πως για το χρήμα αξίζει να κάνει κανείς τα πάντα.
Οι φιλόδοξοι ηγέτες λοιπόν της Θράκης, θέλοντας να δείξουν προς τα έξω ότι έχουν μια δύναμη στην περιοχή κι ότι μπορούν να ασκούν επιρροή, βρίσκουν μερικά κακόμοιρα ανθρωπάκια, τους δίνουν δυο δεκάρες το μήνα και ουσιαστικά τους υπαγορεύουν την κάθε τους κίνηση. Στην αρχή παρουσιάζονται ως συνεργάτες ή μάλλον ως πατριώτες που επιθυμούν να βοηθήσουν στο δύσκολο αγώνα των αληθινών Πομάκων, κάποια στιγμή βρίσκουν την ευκαιρία και δήθεν ως δείγμα ευγνωμοσύνης, σου βάζουν μερικές δεκάρες στη τσέπη ώσπου να μπορέσουν να επιβάλλουν απόλυτα τις απόψεις τους. Από κει και πέρα ο πατριωτισμός τους πάει περίπατο και μετατρέπονται σε αφεντικά που απλά διατάζουν.
Η δική μας απάντηση σε αυτούς τους ανθρώπους είναι ότι δεν έχουμε ανάγκη ούτε τους ίδιους ούτε τα χρήματα τους. Αν θέλουν πραγματικά να βοηθήσουν, είναι καλοδεχούμενοι, αν όμως ψάχνουν για τσιράκια τότε καλά θα κάνουν να ψάξουν κάπου αλλού. Εμείς αυτό που κάνουμε το πιστεύουμε και όχι μόνο δεν επιδιώκουμε να βγάλουμε χρήματα αλλά πολλές φορές δίνουμε από το υστέρημα μας όσα μπορούμε γι’ αυτόν τον αγώνα. Επίσης δεν έχουμε ανάγκη ούτε τους Πομάκους που είναι Πομάκοι όσο πληρώνονται και μόλις πάψει να πέφτει ο μισθός, παύουν κι αυτοί να είναι Πομάκοι. Είμαι βέβαιος πως όσοι έχετε ασχοληθεί έστω και ελάχιστα με τη Θράκη και τα μειονοτικά ζητήματα, καταλαβαίνετε τι σας λέω.
Όσο για εμάς και μόνο που επί τόσα χρόνια ανεχόμαστε τον πόλεμο που μας κάνει η ίδια μας η πατρίδα, νομίζω είναι φανερό σε ποια από τις δύο κατηγορίες των Πομάκων ανήκουμε.

Σ. Καραχότζα