Λεπ (ψωμί)
Οι Πομάκισσες ζυμώνουν ψωμιά με τον συνηθισμένο τρόπο άλλά χρησιμοποιούν περισσότερο το καλαμποκίσιο αλεύρι καθώς και το αλεύρι ολικής αλέσεως. Όπως θα παρατηρήσετε παρακάτω το καλαμποκίσιο αλεύρι είναι ένα υλικό που χρησιμοποιείται συχνά. Η συνταγή για το ψωμί είναι:
Υλικά
600 γρ. αλεύρι (λευκό, καλαμποκίσιο ή ολικής αλέσεως)
2ποτήρια νερό
40 γρ. μαγιά
1 κουταλιά αλάτι
Εκτέλεση
Διαλύουμε την μαγιά σε ένα ποτήρι χλιαρό νερό με λίγο ζάχαρη. Κάνουμε βουναλάκι το αλεύρι σε μια ίσια επιφάνεια και ανοίγουμε μια λακκούβα στην μέση. Ρίχνουμε λίγο –λίγο το νερό και παράλληλα ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Συνεχίζουμε το ζύμωμα για 10 λεπτά. Βάζουμε την ζύμη σε ζεστό μέρος (π.χ στον φούρνο στους40 βαθμούς) και αφήνουμε να φουσκώσει μέχρι να διπλασιασθεί σε όγκο. Ζυμώνουμε ελαφρά και πλάθουμε το ψωμί ή πλάθουμε ψωμάκια. Αφήνουμε να γίνουν (να φουσκώσουν) για άλλα 45 λεπτά σε χλιαρό μέρος. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 250 βαθμούς πάνω-κάτω μέχρι να κοκκινίσει η επιφάνεια. Βγάζουμε από τον φούρνο, ραντίζουμε με νερό, το σκεπάζουμε με πετσέτα και περιμένουμε να κρυώσει.
Πίτενα Λέμπα
Υλικά
½ κιλό καλαμποκίσιο αλεύρι
½ κιλό μαύρο αλεύρι
½ κουταλάκι του τσαγιού σόδα
3 νεροπότηρα νερό χλιαρό
½ νεροπότηρο λάδι
1 κουταλιά αλάτι
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί και τα ζυμώνουμε καλά μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Απλώνουμε σε λαδωμένο ταψί και στρώνουμε με το χέρι. Ψήνουμε στους 2500 μέχρι να κοκκινίσει.
Κατσαμάκι
Υλικά
3 νεροπότηρα νερό
300 γρ. αλεύρι καλαμποκίσιο
1 κουταλιά αλάτι
Εκτέλεση
Βράζουμε το νερό και ρίχνουμε το αλεύρι και το αλάτι. Συνεχίζουμε το βράσιμο για 10 λεπτά ακόμα ανακατεύοντας συνεχώς. Το κατεβάζουμε από την φωτιά και συνεχίζουμε το ανακάτεμα μέχρι να γίνει ένα ενιαίο μίγμα. Με την κουτάλα, που βρέχουμε συνεχώς, το απλώνουμε σε ένα πανί. Συνοδεύεται με ψημένο κρέας ή αριάνι.
Λακμî
Υλικά
300 γρ. αλεύρι
μαγιά, αλάτι
1,5 φλιτζάνια νερό χλιαρό
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε τα υλικά σε ένα μπολ. Αφήνουμε το μίγμα να φουσκώσει σε ζεστό μέρος, να γίνει αφράτο. Καιμε λάδι σ΄ ένα τηγάνι και τηγανίζουμε την ζύμη σε μικρά κομματάκια και από τις δύο μεριές. Κρατάμε τα κομμάτια ζεστά και πριν τα φαμε τα περιχύνουμε με λιωμένο φρέσκο βούτυρο.
Μερμερούντα
Υλικά
5 αυγά
½ κιλό αλεύρι
αλάτι
νερό όσο πάρει (περίπου 2,5 φλιτζάνια)
Εκτέλεση
Σε μπολ ανακατεύουμε όλα τα υλικά μέχρι να γίνουν χυλός. Σε τηγάνι καίμε λίγο λάδι, ρίχνουμε μια κουτάλα της σούπας από τον χυλό και τηγανίζουμε και από τις δύο πλευρές. Συνοδεύουν πολύ ωραία σουτζουκάκια, τυριά - ζαμπόν.
Πατέτνικ
Υλικά
250γρ. φύλλο κρούστας
1 κιλό πατάτες
5 αυγά
2 φρέσκα κρεμμυδάκια
1 φλιτζάνι τσαγιού λάδι
1 κουταλιά μαύρο πιπέρι
Ρίγανη
1 φλιτζάνι τσαγιού ρύζι
2 κουταλιές αλάτι
Εκτέλεση
Καθαρίζουμε πατάτες και κρεμμυδάκια. Τα βράζουμε τα στραγγίζουμε, περνάμε τις πατάτες από τον τρίφτη, και τα ρίχνουμε σ΄ ένα μεγάλο μπολ μαζί με το ρύζι, τη ρίγανη, και το μαύρο πιπέρι, το αλάτι το λάδι, τα αυγά και τα ανακατεύουμε. Προθερμαίνουμε τον φούρνο και αλείφουμε το ταψί με το λάδι
ΚΛΙΝ (ΡΥΖΟΠΙΤΑ)
Υλικά
1,5 λίτρα νερό
1 κιλό ρύζι
500 γρ. φύλλα κρούστας
½ κιλό βούτυρο
μαργαρίνη για να αλείψουμε τα φύλλα
10 αυγά
αλάτι
Εκτέλεση
Βράζουμε το νερό και ρίχνουμε το ρύζι να βράσει περίπου 20 λεπτά. Λιώνουμε το βούτυρο και ρίχνουμε μέσα το ρύζι. Όταν κρυώσει ρίχνουμε τα αυγά και ανακατεύουμε. Λαδώνουμε το ταψί, απλώνουμε τα μισά φύλλα λαδώνοντας ενδιάμεσα, στρώνουμε την γέμιση και τελειώνουμε με τα υπόλοιπα φύλλα. Καιμε μαργαρίνη ρίχνουμε από πάνω και χαράζουμε τα κομμάτια. Ψήνουμε στους 2500 και όταν κοκκινίσει από πάνω την αναποδογυρίζουμε.
ΙΦΚΑ (φύλλο σπιτικό)
Υλικά
3 χούφτες αλεύρι
1 ποτήρι νερό
λίγο ξύδι, αλάτι
Εκτέλεση
Στοιβάζουμε το αλεύρι σε μια ίσια επιφάνεια. Ανοίγουμε μια λακκούβα στην μέση και ρίχνουμε το ξύδι, το αλάτι και σιγά- σιγά το νερό , ενώ παράλληλα ζυμώνουμε περίπου 10 λεπτά μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Χωρίζουμε την ζύμη σε 2 κομμάτια και ανοίγουμε 2 φύλλα, όσο είναι το ταψί μας, όχι πολύ ψιλά. Οι παραδοσιακές πομάκικες πίτες γίνονται ως εξής Στρώνουμε σε βουτυρωμένο ταψί ένα φύλλο κάτω, βάζουμε το υλικό και από πάνω το δεύτερο φύλλο. Στο τέλος αλείφουμε με λειωμένη μαργαρίνη το πάνω φύλλο.
Σημείωση: Στις πίτες που προτείνουμε μπορείτε, αν έχετε καιρό, να ανοίξετε φύλλο (ίφκα), αλλιώς χρησιμοποιήστε τα εναλλακτικά υλικά που προτείνουμε.
Παρένκα ή Πάρενικ (πατατορυζόπιτα)
Υλικά
Πατάτες
Καλαμποκίσιο αλεύρι
Μυζήθρα
Βούτυρο
Λάδι, αλάτι, πιπέρι
Εκτέλεση
Τρίβουμε την πατάτα στον τρίφτη. Βράζουμε νερό σε κατσαρόλα και ρίχνουμε το καλαμποκίσιο αλεύρι μαζί με 2-3 κουταλιές αλάτι. Ανακατεύουμε καλά μέχρι να γίνει ένας πηχτός χυλός. Λαδώνουμε το ταψί και ρίχνουμε τις πατάτες. Από πάνω ρίχνουμε τον χυλό του καλαμποκιού. Λειώνουμε το φρέσκο βούτυρο. Το ρίχνουμε πάνω στο μίγμα μαζί με την μυζήθρα. Ψήνουμε περίπου 1,5 ώρα μέχρι δηλαδή να ψηθεί η πατάτα στους 2500.
Πρασόπιτα
Υλικά για ένα μέτριο ταψί
2 φύλλα σφολιάτας
1 κιλό πράσα
καβουρμάς
½ φλιτζάνι αλεύρι καλαμποκίσιο
Λάδι ,αλάτι, πιπέρι
Εκτέλεση
Γιαχνίζουμε τα πράσα που έχουμε ψιλοκόψει. Ρίχνουμε τον καβουρμά και αυτόν ψιλοκομμένο, το καλαμποκίσιο αλεύρι και ένα φλιτζάνι νερό. Ρίχνουμε το αλάτι και το πιπέρι . Ανακατεύουμε μέχρι να πιει τα υγρά του. Λαδώνουμε ένα μέτριο ταψί, απλώνουμε το ένα φύλλο σφολιάτας, στρώνουμε πάνω την γέμιση και από πάνω βάζουμε το δεύτερο φύλλο σφολιάτας. Αλείφουμε την επιφάνεια με μαργαρίνη και ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για μισή ώρα.
Τρέο πίτα (Σπανακοπιτάκια)
Υλικά για την ζύμη
500 γρ. αλεύρι
2 κουταλάκια αλάτι
5 κουταλιές σούπας λάδι
1 κουταλάκι μπέικιν πάουντερ
νερό όσο πάρει
Υλικά για την γέμιση
1 κιλό σπανάκι
250 γρ. φέτα
2 αυγά
2 φλιτζάνια λάδι
4 φρέσκα κρεμμυδάκια
άνηθο, αλάτι πιπέρι
Εκτέλεση
Καθαρίζουμε και πλένουμε το σπανάκι και το ψιλοκόβουμε. Ζεσταίνουμε το μισό λάδι και σοτάρουμε τα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα. Ρίχνουμε το σπανάκι και τον άνηθο και γιαχνίζουμε για λίγο. Αποσύρουμε από την φωτιά και όταν κρυώσει ρίχνουμε τα αυγά την φέτα και αλατοπιπερώνουμε. Κοσκινίζουμε τα αλεύρι και ανοίγουμε μια τρύπα στην μέση. Ρίχνουμε μέσα τα υπόλοιπα υλικά της ζύμης και ζυμώνουμε. Ανοίγουμε φύλλο όχι πολύ λεπτό και με ένα φλιτζάνι του τσαγιού κόβουμε στρόγγυλα κομμάτια. Σε κάθε κομμάτι βάζουμε λίγο γέμιση και αφού τα βρέξουμε γύρω- γύρω ελαφρά τα κλείνουμε. Τα αραδιάζουμε σε λαδωμένο ταψί και τα αλείφουμε από πάνω με γάλα. Ψήνουμε σε μέτριο φούρνο μέχρι να ροδίσουν. Αν δεν θέλετε να ζυμώσετε χρησιμοποιήστε 250 γρ. φύλλα κρούστας, που θα κόψετε σε 4 λωρίδες. Στην άκρη κάθε λωρίδας βάζετε μια κουταλιά από την ίδια γέμιση και τα διπλώνετε τριγωνικά. Τα τηγανίζετε σε καυτό λάδι.
Μπούτσκανα κάσα
Υλικά
Τρία ποτήρια νερό
Μισό κιλό καλαμποκίσιο αλεύρι
3 κουταλιές τραχανάς
Γάλα
Λίπος κρέατος , βούτυρο ή λάδι
Μυζήθρα
Εκτέλεση
Βράζουμε τρία ποτήρια νερό στην κατσαρόλα ή ένα μεγάλο τηγάνι ανακατώνοντας παράλληλα. Όταν βράσει αρκετά, ρίχνουμε το αλεύρι ανακατεύοντας μέχρι να γίνει σαν κρέμα. Το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το ρίχνουμε σε ταψί. Ζεσταίνουμε το λίπος. Στάζουμε το καυτό λίπος κάνοντας μικρές- μικρές λακκουβίτσες . Προσθέτουμε τυρί φέτα ή μυζήθρα. Το κόβουμε σε κομμάτια. Σερβίρεται με όλο το ταψί.
Λούτσνικα
Υλικά
4 πράσα για ένα μέτριο ταψί
3 φλιτζάνια τσαγιού καλαμποκίσιο αλεύρι
½ φλιτζάνι λάδι
2 φλιτζάνια νερό
αλάτι, πιπέρι, ρίγανη
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε τα πράσα σ’ ένα μπολ και τα σκεπάζουμε με νερό. Μετά τα στραγγίζουμε. Ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί και ρίχνουμε το μίγμα σε λαδωμένο ταψί. Στρώνουμε το μίγμα με το χέρι και το φουρνίζουμε. Ψήνουμε στους 2500 πάνω - κάτω Όταν κοκκινίσει το βγάζουμε από τον φούρνο και το τρωμε με το κουτάλι μέσα από το ταψί. Μπορούμε να προσθέσουμε και 2 πατάτες αν θέλουμε, αλλά πρέπει να βάλουμε 1 ποτήρι λάδι.
Καβουρμάς
Υλικά
Κρέας (κατσικίσιο ή αγελαδινό)
Εκτέλεση
Κόβουμε το κρέας σε κομματάκια μαζί με το λίπος. Μπορούμε να αφήσουμε και τα εντόσθια (συκωτάκια, σπλήνα κλπ) να καβουρντιστούν μαζί. Αλατίζουμε το κρέας από το βράδυ και τα καβουρντίζουμε το πρωί σε καζάνι. Μόλις καβουρντιστεί το κρέας το βάζουμε σε ένα ταψί και το αφήνουμε να πήξει. Ο καβουρμάς συνδυάζεται και με πολλά φαγητά όπως για παράδειγμα με τα πράσα.
Ζέλι
Υλικά
Παντζάρια
Κρεμμύδια
Βούτυρο
Λάδι, πιπέρι, αλάτι
Εκτέλεση
Κόβουμε τα παντζαρόφυλλα σε μικρά κομμάτια και τα βράζουμε πρώτα μόνα τους. Τα στραγγίζουμε. Μετά τα ξαναβράζουμε μαζί με κρεμμύδι, βούτυρο ή λάδι, πιπέρι κλπ. Το πίνουμε με καρδάρι σαν ποτό.
Τσορμπάς
Υλικά
4 κιλά ώριμες ντομάτες
4 κιλά κόκκινες πιπεριές
1 κιλό γιαούρτι
5 αυγά
5,5 κιλά αλεύρι (περίπου)
1 φακελάκι μαγιά
Εκτέλεση
Βράζουμε τις ντομάτες και τις πιπεριές μέχρι να γίνουν ένας πηχτός χυλός. Αφήνουμε τον χυλό να κρυώσει. Κοσκινίζουμε τα ¾ του αλευριού, ρίχνουμε μέσα το γιαούρτι μετά το μίγμα πιπεριάς ντομάτας τα αυγά και την μαγιά. Τα ζυμώνουμε όπως το ψωμί. Αφήνουμε το μίγμα 3 ημέρες σε ζεστό μέρος να γίνει. Ρίχνουμε το υπόλοιπο αλεύρι, ξαναζυμώνουμε και το αφήνουμε άλλες 4 ημέρες. Μετά τρίβουμε το μίγμα με χοντρό τρίφτη και απλώνουμε στον ήλιο να στεγνώσει. ¨Όταν στεγνώσει το μαζεύουμε σε υφασμάτινη σακούλα. Όταν θέλουμε να το μαγειρέψουμε βάζουμε τον ξερό τσορμπά σε ένα πιάτο με ζεστό νερό να μαλακώσει. Μετά την βράζουμε σε καυτό νερό με φρέσκο βούτυρο.
Παπαρενίτσα
Υλικά
100 γρ. μυζήθρα
1 κουταλιά βούτυρο
λίγο νερό
Εκτέλεση
Βάζουμε στο τηγάνι το βούτυρο να κάψει. Ανακατεύουμε σε μπολ την μυζήθρα και το νερό. Τα ρίχνουμε στο τηγάνι και τα αφήνουμε 5 λεπτά.
Συνοδεύουν πολύ ωραία μακαρόνια.
Τρααναμισίροβο
Υλικά (Για 4-5 άτομα)
1,5 κιλά καλαμπόκι
1 κιλό φασόλια
1,5 κιλά κρέας
Αλάτι, πιπέρι, νερό περίπου 5 λίτρα
Εκτέλεση
Μουσκεύουμε από το βράδυ το καλαμπόκι και τα φασόλια. Ρίχνουμε σε μια κατσαρόλα λάδι και γιαχνίζουμε 10 λεπτά το κρέας που ήδη έχουμε ψιλο-κόψει. Ρίχνουμε στην κατσαρόλα τα υπόλοιπα υλικά. Το νερό πρέπει να είναι ζεστό. Σιγοβράζουμε για 3 ώρες μέχρι να γίνει ένας πηχτός χυλός.
Μάντζε
Υλικά
1 κιλό πατάτες
2 πιπεριές
1 καυτερή πιπεριά
2 μελιτζάνες
4 ώριμες ντομάτες
1 ποτήρι λάδι
αλάτι, πιπέρι
1 μέτριο κρεμμύδι
½ ματσάκι μαϊντανό
1 καρότο
Εκτέλεση
Κόβουμε σε κύβους τις πατάτες και τις μελιτζάνες, και σε κομμάτια τις πιπεριές. Περνάμε την ντομάτα από τον τρίφτη. Σοτάρουμε το κρεμμύδι που έχουμε ψιλοκόψει σε μια κατσαρόλα. Ρίχνουμε τα υπόλοιπα υλικά και τα γιαχνίζουμε για περίπου 5 λεπτά. Σκεπάζουμε τα υλικά με ζεστό νερό και τα αφήνουμε να βράσουν σε χαμηλή φωτιά για περίπου 1,5 ώρα.
Πράσακας
Υλικά
Νερό 2 λίτρα
Αλάτι
Κόκκινο πιπέρι
Ένα κομμάτι καβουρμά
3 κομμάτια πράσα
1 κιλό καλαμποκίσιο αλεύρι
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε τα πράσα. Βάζουμε όλα τα υλικά εκτός από το αλεύρι σε μια κατσαρόλα και τα βράζουμε περίπου μισή ώρα. Μετά ρίχνουμε το αλεύρι και τα βράζουμε για ακόμα ένα τέταρτο. Δεν ξεχνάμε να ανακατεύουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα. Κατεβάζουμε από την φωτιά και ανακατεύουμε καλά, να μην μείνει στεγνό αλεύρι. Βράζουμε για ακόμα 5 λεπτά.
Κρέας με λάχανο
1κιλό κρέας λίγο παχύ και με λίγο κόκαλο
1 μέτριο λάχανο
λάδι, αλάτι
μαύρο πιπέρι σε κόκκους
κόκκινο πιπέρι
Εκτέλεση
Γιαχνίζουμε το κρέας και μετά το βράζουμε μαζί με το μαύρο πιπέρι μέχρι να αρχίσει να ξεκολλάει από το κόκαλο. Προσθέτουμε το λάχανο χοντροκομμένο το κόκκινο πιπέρι αλάτι και αν θέλετε και λίγο μπαχάρι. Αν χρειάζεται συμπληρώνετε με λάδι και νερό. Συνεχίζετε το βράσιμο για άλλα 45 λεπτά.
Άσιρο
Μετά 40 ημέρες από το Κουρμπάν –Μπαϊράμ, οι Πομάκοι γιορτάζουν το Ασουρέ. Φτιάχνουν ένα φαγητό που πρέπει μέσα να έχει 40 διαφορετικά υλικά, που το μοιράζουν σε φίλους και συγγενείς.
Υλικά
Μια ουρά αρνιού ή κατσικιού (οι Πομάκοι χρησιμοποιούν την ουρά του ζώου που έσφαξαν στο Κουρμπάν –Μπαϊράμ)
Λαχανικά: μελιτζάνα, αγγούρι, πιπεριά ,ντομάτα ,λεμόνι, λάχανο, σέλινο, καρότο, πατάτα…
Φρούτα: αχλάδι , μήλο, πορτοκάλι… Από τα λαχανικά και τα φρούτα χρησιμοποιούμε ένα πολύ μικρό κομμάτι.
Ζυμαρικά: μακαρόνι, αστράκι, φιδές, κριθαράκι… Από αυτά χρησιμοποιούμε από ένα κομματάκι.
Όσπρια: φασόλια άσπρα, μαυρομάτικα, κόκκινα , φακές, ρεβίθια, καλαμπόκι κουσκούσι… Ρίχνουμε από έναν σπόρο με εξαίρεση τα φασόλια που τα ρίχνουμε σε μεγαλύτερη ποσότητα.
Για να φτάσουμε στο νούμερο 40 μπορούμε να ρίξουμε ελιά, τυρί, βούτυρο, λάδι, γιαούρτι, αλάτι, ζάχαρη, πιπέρι, ρίγανη, σάλτσα, φρυγανιά, ψωμί και άλλα, αλλά σε ελάχιστες ποσότητες.
Η βάση για το άσιρο είναι το καλαμποκίσιο αλεύρι. Βράζουμε νερό σε μια κατσαρόλα, ρίχνουμε μέσα 2 ποτήρια καλαμποκίσιο αλεύρι. Τα ανακατεύουμε λίγο , μέχρι να ποτίσει το αλεύρι με νερό και ρίχνουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά. Βράζουμε το άσιρο αρκετά, πάνω από 2 ώρες, μέχρι να βράσουν τα φασόλια.
Ουρά Αρνιού με Ρύζι
Χρησιμοποιούμε την ουρά του αρνιού με όλο της το πάχος. Την βάζουμε σε κατσαρόλα χωρίς νερό και την σιγοβράζουμε μέχρι να μαλακώσει. Ρίχνουμε το ρύζι και βραστό νερό σε αναλογία 1:2,5 , αλάτι , πιπέρι και βράζουμε άλλα 20 λεπτά.
Καβουρμάς με κρεμμύδι
4 κρεμμύδια
καβουρμάς
½ φλιτζάνι λάδι
νερό, αλάτι ,πιπέρι
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια. Τα βάζουμε όλα μαζί στην κατσαρόλα και τα βράζουμε μέχρι να πιουν όλα τους τα υγρά. Θα γίνει σαν ένα παχύρρευστο υγρό στο οποίο διακρίνουμε τα κομμάτια του καβουρμά και του κρεμμυδιού.
Τουρσί λαχανικών
Το τουρσί οι Πομάκοι το ετοιμάζουν το φθινόπωρο. Γεμίζουν μεγάλους κάδους με διάφορα λαχανικά και νερό, ρίχνουν αλάτι χοντρό και ξύδι σαν συντηρητικά και το καταναλώνουν όλο τον χειμώνα. Οι αναλογίες που δίνουμε παρακάτω είναι το ένα δέκατο από τη ν συνταγή που μας έφεραν οι μαθητές.
Υλικά
½ κιλό πιπεριές πράσινες
1 κιλό λάχανο
1 καρότο
4-5 πράσινες ντομάτες
λίγο σέλινο
Εκτέλεση
Βάζουμε σε βάζο όλα τα λαχανικά, αφού πρώτα τα έχουμε πλύνει καλά και τα έχουμε χοντροκόψει. Ρίχνουμε το αλάτι το ξύδι και το αφήνουμε 6 ώρες να βγάλει τα υγρά του. Αν μετά τις 6 ώρες τα υγρά δεν σκεπάζουν τα λαχανικά, συμπληρώνουμε με νερό. Για 5 μέρες δεν πειράζουμε το τουρσί. Μετά αρχίζουμε να το ανακατεύουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σε 10 μέρες το τουρσί μας είναι έτοιμο.
Οι Πομάκισσες ζυμώνουν ψωμιά με τον συνηθισμένο τρόπο άλλά χρησιμοποιούν περισσότερο το καλαμποκίσιο αλεύρι καθώς και το αλεύρι ολικής αλέσεως. Όπως θα παρατηρήσετε παρακάτω το καλαμποκίσιο αλεύρι είναι ένα υλικό που χρησιμοποιείται συχνά. Η συνταγή για το ψωμί είναι:
Υλικά
600 γρ. αλεύρι (λευκό, καλαμποκίσιο ή ολικής αλέσεως)
2ποτήρια νερό
40 γρ. μαγιά
1 κουταλιά αλάτι
Εκτέλεση
Διαλύουμε την μαγιά σε ένα ποτήρι χλιαρό νερό με λίγο ζάχαρη. Κάνουμε βουναλάκι το αλεύρι σε μια ίσια επιφάνεια και ανοίγουμε μια λακκούβα στην μέση. Ρίχνουμε λίγο –λίγο το νερό και παράλληλα ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Συνεχίζουμε το ζύμωμα για 10 λεπτά. Βάζουμε την ζύμη σε ζεστό μέρος (π.χ στον φούρνο στους40 βαθμούς) και αφήνουμε να φουσκώσει μέχρι να διπλασιασθεί σε όγκο. Ζυμώνουμε ελαφρά και πλάθουμε το ψωμί ή πλάθουμε ψωμάκια. Αφήνουμε να γίνουν (να φουσκώσουν) για άλλα 45 λεπτά σε χλιαρό μέρος. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 250 βαθμούς πάνω-κάτω μέχρι να κοκκινίσει η επιφάνεια. Βγάζουμε από τον φούρνο, ραντίζουμε με νερό, το σκεπάζουμε με πετσέτα και περιμένουμε να κρυώσει.
Πίτενα Λέμπα
Υλικά
½ κιλό καλαμποκίσιο αλεύρι
½ κιλό μαύρο αλεύρι
½ κουταλάκι του τσαγιού σόδα
3 νεροπότηρα νερό χλιαρό
½ νεροπότηρο λάδι
1 κουταλιά αλάτι
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί και τα ζυμώνουμε καλά μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Απλώνουμε σε λαδωμένο ταψί και στρώνουμε με το χέρι. Ψήνουμε στους 2500 μέχρι να κοκκινίσει.
Κατσαμάκι
Υλικά
3 νεροπότηρα νερό
300 γρ. αλεύρι καλαμποκίσιο
1 κουταλιά αλάτι
Εκτέλεση
Βράζουμε το νερό και ρίχνουμε το αλεύρι και το αλάτι. Συνεχίζουμε το βράσιμο για 10 λεπτά ακόμα ανακατεύοντας συνεχώς. Το κατεβάζουμε από την φωτιά και συνεχίζουμε το ανακάτεμα μέχρι να γίνει ένα ενιαίο μίγμα. Με την κουτάλα, που βρέχουμε συνεχώς, το απλώνουμε σε ένα πανί. Συνοδεύεται με ψημένο κρέας ή αριάνι.
Λακμî
Υλικά
300 γρ. αλεύρι
μαγιά, αλάτι
1,5 φλιτζάνια νερό χλιαρό
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε τα υλικά σε ένα μπολ. Αφήνουμε το μίγμα να φουσκώσει σε ζεστό μέρος, να γίνει αφράτο. Καιμε λάδι σ΄ ένα τηγάνι και τηγανίζουμε την ζύμη σε μικρά κομματάκια και από τις δύο μεριές. Κρατάμε τα κομμάτια ζεστά και πριν τα φαμε τα περιχύνουμε με λιωμένο φρέσκο βούτυρο.
Μερμερούντα
Υλικά
5 αυγά
½ κιλό αλεύρι
αλάτι
νερό όσο πάρει (περίπου 2,5 φλιτζάνια)
Εκτέλεση
Σε μπολ ανακατεύουμε όλα τα υλικά μέχρι να γίνουν χυλός. Σε τηγάνι καίμε λίγο λάδι, ρίχνουμε μια κουτάλα της σούπας από τον χυλό και τηγανίζουμε και από τις δύο πλευρές. Συνοδεύουν πολύ ωραία σουτζουκάκια, τυριά - ζαμπόν.
Πατέτνικ
Υλικά
250γρ. φύλλο κρούστας
1 κιλό πατάτες
5 αυγά
2 φρέσκα κρεμμυδάκια
1 φλιτζάνι τσαγιού λάδι
1 κουταλιά μαύρο πιπέρι
Ρίγανη
1 φλιτζάνι τσαγιού ρύζι
2 κουταλιές αλάτι
Εκτέλεση
Καθαρίζουμε πατάτες και κρεμμυδάκια. Τα βράζουμε τα στραγγίζουμε, περνάμε τις πατάτες από τον τρίφτη, και τα ρίχνουμε σ΄ ένα μεγάλο μπολ μαζί με το ρύζι, τη ρίγανη, και το μαύρο πιπέρι, το αλάτι το λάδι, τα αυγά και τα ανακατεύουμε. Προθερμαίνουμε τον φούρνο και αλείφουμε το ταψί με το λάδι
ΚΛΙΝ (ΡΥΖΟΠΙΤΑ)
Υλικά
1,5 λίτρα νερό
1 κιλό ρύζι
500 γρ. φύλλα κρούστας
½ κιλό βούτυρο
μαργαρίνη για να αλείψουμε τα φύλλα
10 αυγά
αλάτι
Εκτέλεση
Βράζουμε το νερό και ρίχνουμε το ρύζι να βράσει περίπου 20 λεπτά. Λιώνουμε το βούτυρο και ρίχνουμε μέσα το ρύζι. Όταν κρυώσει ρίχνουμε τα αυγά και ανακατεύουμε. Λαδώνουμε το ταψί, απλώνουμε τα μισά φύλλα λαδώνοντας ενδιάμεσα, στρώνουμε την γέμιση και τελειώνουμε με τα υπόλοιπα φύλλα. Καιμε μαργαρίνη ρίχνουμε από πάνω και χαράζουμε τα κομμάτια. Ψήνουμε στους 2500 και όταν κοκκινίσει από πάνω την αναποδογυρίζουμε.
ΙΦΚΑ (φύλλο σπιτικό)
Υλικά
3 χούφτες αλεύρι
1 ποτήρι νερό
λίγο ξύδι, αλάτι
Εκτέλεση
Στοιβάζουμε το αλεύρι σε μια ίσια επιφάνεια. Ανοίγουμε μια λακκούβα στην μέση και ρίχνουμε το ξύδι, το αλάτι και σιγά- σιγά το νερό , ενώ παράλληλα ζυμώνουμε περίπου 10 λεπτά μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Χωρίζουμε την ζύμη σε 2 κομμάτια και ανοίγουμε 2 φύλλα, όσο είναι το ταψί μας, όχι πολύ ψιλά. Οι παραδοσιακές πομάκικες πίτες γίνονται ως εξής Στρώνουμε σε βουτυρωμένο ταψί ένα φύλλο κάτω, βάζουμε το υλικό και από πάνω το δεύτερο φύλλο. Στο τέλος αλείφουμε με λειωμένη μαργαρίνη το πάνω φύλλο.
Σημείωση: Στις πίτες που προτείνουμε μπορείτε, αν έχετε καιρό, να ανοίξετε φύλλο (ίφκα), αλλιώς χρησιμοποιήστε τα εναλλακτικά υλικά που προτείνουμε.
Παρένκα ή Πάρενικ (πατατορυζόπιτα)
Υλικά
Πατάτες
Καλαμποκίσιο αλεύρι
Μυζήθρα
Βούτυρο
Λάδι, αλάτι, πιπέρι
Εκτέλεση
Τρίβουμε την πατάτα στον τρίφτη. Βράζουμε νερό σε κατσαρόλα και ρίχνουμε το καλαμποκίσιο αλεύρι μαζί με 2-3 κουταλιές αλάτι. Ανακατεύουμε καλά μέχρι να γίνει ένας πηχτός χυλός. Λαδώνουμε το ταψί και ρίχνουμε τις πατάτες. Από πάνω ρίχνουμε τον χυλό του καλαμποκιού. Λειώνουμε το φρέσκο βούτυρο. Το ρίχνουμε πάνω στο μίγμα μαζί με την μυζήθρα. Ψήνουμε περίπου 1,5 ώρα μέχρι δηλαδή να ψηθεί η πατάτα στους 2500.
Πρασόπιτα
Υλικά για ένα μέτριο ταψί
2 φύλλα σφολιάτας
1 κιλό πράσα
καβουρμάς
½ φλιτζάνι αλεύρι καλαμποκίσιο
Λάδι ,αλάτι, πιπέρι
Εκτέλεση
Γιαχνίζουμε τα πράσα που έχουμε ψιλοκόψει. Ρίχνουμε τον καβουρμά και αυτόν ψιλοκομμένο, το καλαμποκίσιο αλεύρι και ένα φλιτζάνι νερό. Ρίχνουμε το αλάτι και το πιπέρι . Ανακατεύουμε μέχρι να πιει τα υγρά του. Λαδώνουμε ένα μέτριο ταψί, απλώνουμε το ένα φύλλο σφολιάτας, στρώνουμε πάνω την γέμιση και από πάνω βάζουμε το δεύτερο φύλλο σφολιάτας. Αλείφουμε την επιφάνεια με μαργαρίνη και ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για μισή ώρα.
Τρέο πίτα (Σπανακοπιτάκια)
Υλικά για την ζύμη
500 γρ. αλεύρι
2 κουταλάκια αλάτι
5 κουταλιές σούπας λάδι
1 κουταλάκι μπέικιν πάουντερ
νερό όσο πάρει
Υλικά για την γέμιση
1 κιλό σπανάκι
250 γρ. φέτα
2 αυγά
2 φλιτζάνια λάδι
4 φρέσκα κρεμμυδάκια
άνηθο, αλάτι πιπέρι
Εκτέλεση
Καθαρίζουμε και πλένουμε το σπανάκι και το ψιλοκόβουμε. Ζεσταίνουμε το μισό λάδι και σοτάρουμε τα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα. Ρίχνουμε το σπανάκι και τον άνηθο και γιαχνίζουμε για λίγο. Αποσύρουμε από την φωτιά και όταν κρυώσει ρίχνουμε τα αυγά την φέτα και αλατοπιπερώνουμε. Κοσκινίζουμε τα αλεύρι και ανοίγουμε μια τρύπα στην μέση. Ρίχνουμε μέσα τα υπόλοιπα υλικά της ζύμης και ζυμώνουμε. Ανοίγουμε φύλλο όχι πολύ λεπτό και με ένα φλιτζάνι του τσαγιού κόβουμε στρόγγυλα κομμάτια. Σε κάθε κομμάτι βάζουμε λίγο γέμιση και αφού τα βρέξουμε γύρω- γύρω ελαφρά τα κλείνουμε. Τα αραδιάζουμε σε λαδωμένο ταψί και τα αλείφουμε από πάνω με γάλα. Ψήνουμε σε μέτριο φούρνο μέχρι να ροδίσουν. Αν δεν θέλετε να ζυμώσετε χρησιμοποιήστε 250 γρ. φύλλα κρούστας, που θα κόψετε σε 4 λωρίδες. Στην άκρη κάθε λωρίδας βάζετε μια κουταλιά από την ίδια γέμιση και τα διπλώνετε τριγωνικά. Τα τηγανίζετε σε καυτό λάδι.
Μπούτσκανα κάσα
Υλικά
Τρία ποτήρια νερό
Μισό κιλό καλαμποκίσιο αλεύρι
3 κουταλιές τραχανάς
Γάλα
Λίπος κρέατος , βούτυρο ή λάδι
Μυζήθρα
Εκτέλεση
Βράζουμε τρία ποτήρια νερό στην κατσαρόλα ή ένα μεγάλο τηγάνι ανακατώνοντας παράλληλα. Όταν βράσει αρκετά, ρίχνουμε το αλεύρι ανακατεύοντας μέχρι να γίνει σαν κρέμα. Το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το ρίχνουμε σε ταψί. Ζεσταίνουμε το λίπος. Στάζουμε το καυτό λίπος κάνοντας μικρές- μικρές λακκουβίτσες . Προσθέτουμε τυρί φέτα ή μυζήθρα. Το κόβουμε σε κομμάτια. Σερβίρεται με όλο το ταψί.
Λούτσνικα
Υλικά
4 πράσα για ένα μέτριο ταψί
3 φλιτζάνια τσαγιού καλαμποκίσιο αλεύρι
½ φλιτζάνι λάδι
2 φλιτζάνια νερό
αλάτι, πιπέρι, ρίγανη
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε τα πράσα σ’ ένα μπολ και τα σκεπάζουμε με νερό. Μετά τα στραγγίζουμε. Ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί και ρίχνουμε το μίγμα σε λαδωμένο ταψί. Στρώνουμε το μίγμα με το χέρι και το φουρνίζουμε. Ψήνουμε στους 2500 πάνω - κάτω Όταν κοκκινίσει το βγάζουμε από τον φούρνο και το τρωμε με το κουτάλι μέσα από το ταψί. Μπορούμε να προσθέσουμε και 2 πατάτες αν θέλουμε, αλλά πρέπει να βάλουμε 1 ποτήρι λάδι.
Καβουρμάς
Υλικά
Κρέας (κατσικίσιο ή αγελαδινό)
Εκτέλεση
Κόβουμε το κρέας σε κομματάκια μαζί με το λίπος. Μπορούμε να αφήσουμε και τα εντόσθια (συκωτάκια, σπλήνα κλπ) να καβουρντιστούν μαζί. Αλατίζουμε το κρέας από το βράδυ και τα καβουρντίζουμε το πρωί σε καζάνι. Μόλις καβουρντιστεί το κρέας το βάζουμε σε ένα ταψί και το αφήνουμε να πήξει. Ο καβουρμάς συνδυάζεται και με πολλά φαγητά όπως για παράδειγμα με τα πράσα.
Ζέλι
Υλικά
Παντζάρια
Κρεμμύδια
Βούτυρο
Λάδι, πιπέρι, αλάτι
Εκτέλεση
Κόβουμε τα παντζαρόφυλλα σε μικρά κομμάτια και τα βράζουμε πρώτα μόνα τους. Τα στραγγίζουμε. Μετά τα ξαναβράζουμε μαζί με κρεμμύδι, βούτυρο ή λάδι, πιπέρι κλπ. Το πίνουμε με καρδάρι σαν ποτό.
Τσορμπάς
Υλικά
4 κιλά ώριμες ντομάτες
4 κιλά κόκκινες πιπεριές
1 κιλό γιαούρτι
5 αυγά
5,5 κιλά αλεύρι (περίπου)
1 φακελάκι μαγιά
Εκτέλεση
Βράζουμε τις ντομάτες και τις πιπεριές μέχρι να γίνουν ένας πηχτός χυλός. Αφήνουμε τον χυλό να κρυώσει. Κοσκινίζουμε τα ¾ του αλευριού, ρίχνουμε μέσα το γιαούρτι μετά το μίγμα πιπεριάς ντομάτας τα αυγά και την μαγιά. Τα ζυμώνουμε όπως το ψωμί. Αφήνουμε το μίγμα 3 ημέρες σε ζεστό μέρος να γίνει. Ρίχνουμε το υπόλοιπο αλεύρι, ξαναζυμώνουμε και το αφήνουμε άλλες 4 ημέρες. Μετά τρίβουμε το μίγμα με χοντρό τρίφτη και απλώνουμε στον ήλιο να στεγνώσει. ¨Όταν στεγνώσει το μαζεύουμε σε υφασμάτινη σακούλα. Όταν θέλουμε να το μαγειρέψουμε βάζουμε τον ξερό τσορμπά σε ένα πιάτο με ζεστό νερό να μαλακώσει. Μετά την βράζουμε σε καυτό νερό με φρέσκο βούτυρο.
Παπαρενίτσα
Υλικά
100 γρ. μυζήθρα
1 κουταλιά βούτυρο
λίγο νερό
Εκτέλεση
Βάζουμε στο τηγάνι το βούτυρο να κάψει. Ανακατεύουμε σε μπολ την μυζήθρα και το νερό. Τα ρίχνουμε στο τηγάνι και τα αφήνουμε 5 λεπτά.
Συνοδεύουν πολύ ωραία μακαρόνια.
Τρααναμισίροβο
Υλικά (Για 4-5 άτομα)
1,5 κιλά καλαμπόκι
1 κιλό φασόλια
1,5 κιλά κρέας
Αλάτι, πιπέρι, νερό περίπου 5 λίτρα
Εκτέλεση
Μουσκεύουμε από το βράδυ το καλαμπόκι και τα φασόλια. Ρίχνουμε σε μια κατσαρόλα λάδι και γιαχνίζουμε 10 λεπτά το κρέας που ήδη έχουμε ψιλο-κόψει. Ρίχνουμε στην κατσαρόλα τα υπόλοιπα υλικά. Το νερό πρέπει να είναι ζεστό. Σιγοβράζουμε για 3 ώρες μέχρι να γίνει ένας πηχτός χυλός.
Μάντζε
Υλικά
1 κιλό πατάτες
2 πιπεριές
1 καυτερή πιπεριά
2 μελιτζάνες
4 ώριμες ντομάτες
1 ποτήρι λάδι
αλάτι, πιπέρι
1 μέτριο κρεμμύδι
½ ματσάκι μαϊντανό
1 καρότο
Εκτέλεση
Κόβουμε σε κύβους τις πατάτες και τις μελιτζάνες, και σε κομμάτια τις πιπεριές. Περνάμε την ντομάτα από τον τρίφτη. Σοτάρουμε το κρεμμύδι που έχουμε ψιλοκόψει σε μια κατσαρόλα. Ρίχνουμε τα υπόλοιπα υλικά και τα γιαχνίζουμε για περίπου 5 λεπτά. Σκεπάζουμε τα υλικά με ζεστό νερό και τα αφήνουμε να βράσουν σε χαμηλή φωτιά για περίπου 1,5 ώρα.
Πράσακας
Υλικά
Νερό 2 λίτρα
Αλάτι
Κόκκινο πιπέρι
Ένα κομμάτι καβουρμά
3 κομμάτια πράσα
1 κιλό καλαμποκίσιο αλεύρι
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε τα πράσα. Βάζουμε όλα τα υλικά εκτός από το αλεύρι σε μια κατσαρόλα και τα βράζουμε περίπου μισή ώρα. Μετά ρίχνουμε το αλεύρι και τα βράζουμε για ακόμα ένα τέταρτο. Δεν ξεχνάμε να ανακατεύουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα. Κατεβάζουμε από την φωτιά και ανακατεύουμε καλά, να μην μείνει στεγνό αλεύρι. Βράζουμε για ακόμα 5 λεπτά.
Κρέας με λάχανο
1κιλό κρέας λίγο παχύ και με λίγο κόκαλο
1 μέτριο λάχανο
λάδι, αλάτι
μαύρο πιπέρι σε κόκκους
κόκκινο πιπέρι
Εκτέλεση
Γιαχνίζουμε το κρέας και μετά το βράζουμε μαζί με το μαύρο πιπέρι μέχρι να αρχίσει να ξεκολλάει από το κόκαλο. Προσθέτουμε το λάχανο χοντροκομμένο το κόκκινο πιπέρι αλάτι και αν θέλετε και λίγο μπαχάρι. Αν χρειάζεται συμπληρώνετε με λάδι και νερό. Συνεχίζετε το βράσιμο για άλλα 45 λεπτά.
Άσιρο
Μετά 40 ημέρες από το Κουρμπάν –Μπαϊράμ, οι Πομάκοι γιορτάζουν το Ασουρέ. Φτιάχνουν ένα φαγητό που πρέπει μέσα να έχει 40 διαφορετικά υλικά, που το μοιράζουν σε φίλους και συγγενείς.
Υλικά
Μια ουρά αρνιού ή κατσικιού (οι Πομάκοι χρησιμοποιούν την ουρά του ζώου που έσφαξαν στο Κουρμπάν –Μπαϊράμ)
Λαχανικά: μελιτζάνα, αγγούρι, πιπεριά ,ντομάτα ,λεμόνι, λάχανο, σέλινο, καρότο, πατάτα…
Φρούτα: αχλάδι , μήλο, πορτοκάλι… Από τα λαχανικά και τα φρούτα χρησιμοποιούμε ένα πολύ μικρό κομμάτι.
Ζυμαρικά: μακαρόνι, αστράκι, φιδές, κριθαράκι… Από αυτά χρησιμοποιούμε από ένα κομματάκι.
Όσπρια: φασόλια άσπρα, μαυρομάτικα, κόκκινα , φακές, ρεβίθια, καλαμπόκι κουσκούσι… Ρίχνουμε από έναν σπόρο με εξαίρεση τα φασόλια που τα ρίχνουμε σε μεγαλύτερη ποσότητα.
Για να φτάσουμε στο νούμερο 40 μπορούμε να ρίξουμε ελιά, τυρί, βούτυρο, λάδι, γιαούρτι, αλάτι, ζάχαρη, πιπέρι, ρίγανη, σάλτσα, φρυγανιά, ψωμί και άλλα, αλλά σε ελάχιστες ποσότητες.
Η βάση για το άσιρο είναι το καλαμποκίσιο αλεύρι. Βράζουμε νερό σε μια κατσαρόλα, ρίχνουμε μέσα 2 ποτήρια καλαμποκίσιο αλεύρι. Τα ανακατεύουμε λίγο , μέχρι να ποτίσει το αλεύρι με νερό και ρίχνουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά. Βράζουμε το άσιρο αρκετά, πάνω από 2 ώρες, μέχρι να βράσουν τα φασόλια.
Ουρά Αρνιού με Ρύζι
Χρησιμοποιούμε την ουρά του αρνιού με όλο της το πάχος. Την βάζουμε σε κατσαρόλα χωρίς νερό και την σιγοβράζουμε μέχρι να μαλακώσει. Ρίχνουμε το ρύζι και βραστό νερό σε αναλογία 1:2,5 , αλάτι , πιπέρι και βράζουμε άλλα 20 λεπτά.
Καβουρμάς με κρεμμύδι
4 κρεμμύδια
καβουρμάς
½ φλιτζάνι λάδι
νερό, αλάτι ,πιπέρι
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια. Τα βάζουμε όλα μαζί στην κατσαρόλα και τα βράζουμε μέχρι να πιουν όλα τους τα υγρά. Θα γίνει σαν ένα παχύρρευστο υγρό στο οποίο διακρίνουμε τα κομμάτια του καβουρμά και του κρεμμυδιού.
Τουρσί λαχανικών
Το τουρσί οι Πομάκοι το ετοιμάζουν το φθινόπωρο. Γεμίζουν μεγάλους κάδους με διάφορα λαχανικά και νερό, ρίχνουν αλάτι χοντρό και ξύδι σαν συντηρητικά και το καταναλώνουν όλο τον χειμώνα. Οι αναλογίες που δίνουμε παρακάτω είναι το ένα δέκατο από τη ν συνταγή που μας έφεραν οι μαθητές.
Υλικά
½ κιλό πιπεριές πράσινες
1 κιλό λάχανο
1 καρότο
4-5 πράσινες ντομάτες
λίγο σέλινο
Εκτέλεση
Βάζουμε σε βάζο όλα τα λαχανικά, αφού πρώτα τα έχουμε πλύνει καλά και τα έχουμε χοντροκόψει. Ρίχνουμε το αλάτι το ξύδι και το αφήνουμε 6 ώρες να βγάλει τα υγρά του. Αν μετά τις 6 ώρες τα υγρά δεν σκεπάζουν τα λαχανικά, συμπληρώνουμε με νερό. Για 5 μέρες δεν πειράζουμε το τουρσί. Μετά αρχίζουμε να το ανακατεύουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σε 10 μέρες το τουρσί μας είναι έτοιμο.
στην Μπούτσκανα κάσα που βάζουμε το γάλα και που τραχανά? δεν αναφερετε
ΑπάντησηΔιαγραφή